กระแสวิพากษ์วิจารณ์อย่างรุนแรงที่มีต่อภาพยนตร์เรื่อง The Little Mermaid ภาพยนตร์ Live-Action เรื่องล่าสุดจาก Disney นั้นพุ่งตรงไปที่นักแสดงสาวอย่าง Halle Bailey ซึ่งเป็นนักแสดงผิวดำที่ก้าวเข้ามารับบทบาทอันเป็นภาพจำของผู้ชมทั่วโลกอย่าง แอเรียล นั่นเอง
แต่รู้หรือไม่ว่าการสลับเชื้อชาติและสีผิวของนักแสดงและตัวละครต้นฉบับนั้นอยู่คู่กับวงการภาพยนตร์มานานแล้ว เราอยากชวนผู้อ่านทุกท่านมาเปลี่ยนมุมมองในกรณีพิพาทนี้ ด้วย 5 บทบาทอันยอดเยี่ยมจากนักแสดงผิวดำที่มารับบทเป็นตัวละครที่มีต้นกำเนิดเป็นคนผิวขาว
Zendaya ในบท แมร์รี่ เจน วัตสัน จากแฟรนไชส์ Spider-Man
Stan Lee ผู้ให้กำเนิดตัวละครนี้ได้ออกแบบตัวละครแมร์รี่ เจน วัตสันเป็นหญิงสาวผิวขาว ดวงตาสีเขียว และผมสีแดง แต่ทันทีที่ Spider-Man : Homecoming เข้าฉายพร้อมเลือก Zendaya มารับบทบาทดังกล่าว เธอก็ได้รับกระแสต่อต้านอย่างหนักหน่วง แต่สุดท้ายด้วยผลงานการแสดงอันมีเสน่ห์ของเธอก็สามารถลบคำสบประมาททั้งหมดไปได้ในที่สุด
Jamie Foxx ในบท จังโก้ จาก Django Unchained
แม้ว่าผู้ชมจะสะใจไปกับฉากแอ็คชั่นมันส์ระห่ำของภาพยนตร์ขนาดไหน แต่รู้หรือไม่ว่าต้นฉบับที่แท้จริงของตัวละคร จังโก้ นั้นเป็นคนผิวขาวนะ โดยภาพยนตร์เรื่อง Django ออกฉายในปี 1966 และแสดงนำโดย Franco Nero ก่อนที่ผู้กำกับภาพยนตร์อย่าง Quentin Tarantino จะหยิบเอาเรื่องราวดังกล่าวมาตีความใหม่ พร้อมเลือก Jamie Foxx มารับบทนำแทน อีกทั้ง Franco Nero นักแสดงเวอร์ชั่นต้นฉบับยังได้ปรากฏตัวในบทบาทรับเชิญของ Django Unchained อีกด้วย
Will Smith ในบท โรเบิร์ต เนวิลล์ จาก I Am Legend
ผู้เขียนนวนิยายต้นฉบับของ I Am Legend อย่าง Richard Matheson ได้บรรยายตัวละครอย่าง โรเบิร์ต เนวิลล์ เอาไว้ว่าเป็นชายผิวขาว ตัวสูง มีรูปปากที่ยาว และมีตาสีฟ้าสดใส แต่การฉีกต้นฉบับพร้อมเปลี่ยนให้นักแสดงมากฝีมืออย่าง Will Smith มารับบทนำนั้นก็ไม่ได้นำมาซึ่งปัญหาให้กับภาพยนตร์แต่อย่างใด
Morgan Freeman ในบท เรด จาก The Shawshank Redemption
นักเขียนนวนิยายมากฝีมืออย่าง Stephen King ได้บรรยายตัวละครอย่าง เรด เอาไว้ว่าเป็นชายผิวขาวชาวไอริช แต่อย่างที่เห็นว่า Morgan Freeman สามารถรับบทบาทนี้ได้อย่างแนบเนียนไร้รอยต่อ ด้วยการแสดงอันมีมิติและน้ำเสียงอันทุ้มต่ำของเขาทำให้ภาพยนตร์เรื่อง The Shawshank Redemption นั้นมีการเล่าเรื่องที่ลื่นไหล และสามารถครองใจผู้ชมทั่วโลกโดยการเป็นภาพยนตร์ที่ได้รับคะแนนโหวตสูงที่สุดเป็นอันดับ 1 บนเว็บไซต์ IMDb จนถึงปัจจุบันนี้
Samuel L. Jackson ในบท Nick Fury จากแฟรนไชส์ Avengers
หัวหน้าของหน่วยชีลด์ตามหนังสือการ์ตูนนั้นถูกออกแบบให้เป็นชายอเมริกันผิวขาวและมีผมสีน้ำตาล โดยนักแสดงที่ตรงสเป็คกับต้นฉบับอย่าง David Hasselhoff เคยแสดงนำในบทบาทนี้ในภาพยนตร์โทรทัศน์เรื่อง Nick Fury : Agent of Shield ในปี 1998 มาแล้ว แต่ไม่มีใครปฏิเสธได้เลยว่า ทันทีที่ Samuel L. Jackson ปรากฏตัวในบทบาทนี้ เขากลายเป็นไอคอนที่ผู้ชมทั่วโลกหลงรักในทันที และกำลังจะมีซีรีส์เป็นของตัวเองภายใต้ชื่อ Secret Invasion อีกด้วย
คำถามสำคัญของกรณีนี้ก็คือ เพราะอะไรนักแสดงผิวดำทุกคนข้างต้นถึงไม่ได้โดนกระแสถล่มมากเท่ากับ Halle Bailey ใน The Little Mermaid
โดยส่วนตัวแล้วผมเชื่อว่าใจความสำคัญของกรณีนี้คือ ‘ภาพจำ’ ที่ผู้ชมทั่วโลกมีต่อตัวละครต้นฉบับ ทั้ง 5 บทบาทที่กล่าวมานั้นไม่ได้มีภาพจำที่เด่นชัดสำหรับผู้ชมเท่าไรนัก บางตัวละครนั้นปรากฏตัวครั้งแรกต่อสายตาผู้ชมในภาพยนตร์เลยด้วยซ้ำ ซึ่งการปรากฏตัวในสื่อใหญ่อย่างภาพยนตร์นั้นมันก็สร้าง ‘ภาพจำ’ ให้กับผู้ชม และไม่ได้รู้สึกตะขิดตะขวงใจใดๆ เนื่องจากมันไม่ได้รู้สึกถึงการเปลี่ยนแปลงจากต้นฉบับ
แต่กับกรณีของแอเรียลใน The Little Mermaid ซึ่งมี ‘ภาพจำ’ ของต้นฉบับชัดเจนแจ่มแจ้ง และเป็นแอนิเมชั่นที่หลายคนเติบโตขึ้นมาพร้อมกันกับมัน จึงไม่แปลกที่ผู้ชมหลายท่านจะไม่เห็นด้วยกับการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้
แต่ผมอยากชวนให้ทุกท่านมองในมุมกลับว่า หาก Halle Bailey สามารถโชว์ฝีมือการแสดงของเธอได้อย่างไร้ที่ติ และภาพยนตร์เรื่อง The Little Mermaid นั้นประสบความสำเร็จอย่างงดงามตามที่ตั้งใจไว้ มันก็จะเป็นการสร้าง ‘ภาพจำ’ ใหม่ๆ และมอบแรงบันดาลใจให้กับกลุ่มผู้ชมรุ่นหลัง ที่พร้อมจะเปิดประตูต้อนรับความหลากหลายในฐานะมนุษย์กันอย่างไร้ข้อกังขา เมื่อมองจากมุมนี้แล้ว ผมรู้สึกยกย่องในความกล้าหาญของ Halle Bailey ที่ก้าวเข้ามารับบทนี้ในฐานะตัวแทนของการขับเคลื่อนสังคม รวมถึงพร้อมจะสนับสนุนและให้โอกาสเธอได้แสดงฝีมือบนจออย่างเต็มที่ โดยที่ไม่ตัดสินเธอจากรูปลักษณ์ภายนอกเพียงอย่างเดียว
